1. Vai trò bộ rễ
Bộ rễ là miệng ăn, là chân đứng vững của hầu hết cây trồng trên Trái Đất.
Rễ đảm nhận vai trò hút nước, dinh dưỡng khoáng để nuôi cây, giúp mở khí khổng cho CO2 khuếch tán vào – thực hiện quá trình quang hợp tạo ra hầu hết năng lượng cho sự sống. Ngoài ra rễ còn sản xuất các hormone như Cytokinin, ảnh hưởng đến sự phát triển và tăng trưởng của cây.
Đối với sầu riêng, mặc dù rễ không nhận vai trò dự trữ năng lượng như các loại cây lấy củ nhưng nhờ có rễ mà lá được hoạt động tốt hơn và giúp cây trồng phòng tránh được nhiều bệnh hại.
2. Mối quan hệ giữa rễ – lá
Rễ đưa nước và dinh dưỡng khoáng lên nuôi lá. Trong khi đó lá sẽ thực hiện quá trình quang hợp tạo đường bột để nuôi lại rễ. Có thể khẳng định, rễ và lá là quan hệ mật thiết với nhau, hễ rễ khỏe thì kích thích lá khỏe và ngược lại.
Điều đó cũng được khẳng định qua việc mỗi khi muốn phục hồi cây – tạo cơi đọt mới thì khâu đầu tiên cần làm chính là kích rễ và dưỡng rễ. Sau đó mới tới kích đọt và nuôi đọt.
3. Có thể bạn chưa biết
Một điểm thú vị, mặc dù rễ nằm sâu dưới lớp đất, khó quan sát được bằng mắt nhưng có thể chẩn đoán sức khỏe rễ thông qua tình trạng bộ lá.
– Nếu đầu đọt thẳng và đều đặn ra cơi đọt mới thì rễ bên dưới trắng khỏe, nhiều rễ cám và đang hoạt động tốt.
– Nếu đầu đọt khô, mũi giáo bị cụp, lá già chuyển màu vàng sau đó lần lượt các lá non cũng chuyển vàng chứng minh cây thiếu hụt dinh dưỡng đa lượng. Bên cạnh các nguyên nhân thấy được như bệnh xì mủ hay côn trùng phá hại gồm xén tóc, mọt đục cành thì còn một khả năng nữa, chính là rễ đã bị tổn thương, thối và tuột đầu rễ.
– Sầu riêng giai đoạn mắt cua, chạy trái và đặc biệt là vô cơm rất cần năng lượng từ lá. Nếu thấy lá có biểu hiện cháy theo từng cành, mảng cháy màu xám trắng, xuất hiện từ đuôi lá lan dần lên cuống, đến khi vết cháy được hơn 1/2 lá sẽ làm rụng lá, khiến cây còi cọc thì bà con có thể đặt ngay nghi vấn rằng rễ có vấn đề.
– Trường hợp cây con lá vàng, không ra được cơi đọt mới, tán cây bị lép thì rất có thể bộ rễ đã bị bó, không phát triển được. Nên đào rễ lên kiểm tra về độ nén dẻ của đất hay có độc chất phèn, rào cản nào phía dưới như kiến, rệp sáp, sùng đất, tuyến trùng…hay không? Từ đó sớm đề ra biện pháp cải thiện phù hợp.