Kỹ thuật trồng cây mắc ca xen canh với cà phê, hồ tiêu

Trong những năm gần đây, mắc ca được coi là “cây tỉ đô” với giá trị hạt cao, phù hợp khí hậu Tây Nguyên và một số vùng trung du. Đặc biệt, mô hình trồng xen canh mắc ca với cà phê, hồ tiêu đang được bà con áp dụng nhằm tận dụng diện tích, tăng thu nhập kép và cải thiện môi trường sinh thái. Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ kỹ thuật cơ bản để quý bà con tham khảo.

1. Ưu điểm của trồng xen mắc ca

• Tận dụng đất đai: Mắc ca là cây thân gỗ lâu năm, có thể trồng xen trong vườn cà phê, hồ tiêu trong giai đoạn đầu khi cây chưa tán rộng.

• Tăng thu nhập kép: Trong khi chờ mắc ca cho hạt (4–5 năm), bà con vẫn thu được cà phê, hồ tiêu.

• Cải thiện vi khí hậu: Tán cây mắc ca che bớt nắng, hạn chế gió mạnh, giảm rủi ro cho hồ tiêu và cà phê.

• Bền vững: Hệ thống rễ mắc ca giúp giữ đất, chống xói mòn và cân bằng sinh thái.

2. Chọn giống và chuẩn bị cây giống

• Giống mắc ca: Nên chọn các giống được khuyến cáo cho Tây Nguyên như 246, 741, A4, A38… có năng suất cao, khả năng thích nghi tốt.

• Tiêu chuẩn cây giống: Cây cao 40–60 cm, thân mập, lá xanh, không sâu bệnh, rễ phát triển tốt.

• Chuẩn bị hố trồng: Đào hố kích thước 60x60x60 cm, phơi đất 10–15 ngày, trộn 10–15 kg phân chuồng hoai mục + 0,5 kg vôi + 0,5 kg lân.

Kỹ thuật trồng cây mắc ca xen canh với cà phê, hồ tiêu – ASAHI NHẬT BẢN

3. Kỹ thuật trồng xen

• Mật độ trồng: Với vườn cà phê, bố trí mật độ mắc ca 8×8 m hoặc 9×9 m, trồng theo hàng xen giữa các hàng cà phê. Với vườn hồ tiêu, có thể trồng xen ở hàng biên hoặc khoảng trống giữa vườn.

• Thời vụ: Thích hợp nhất đầu mùa mưa (tháng 5–7) để cây tận dụng nguồn nước tự nhiên.

• Cách trồng:

  • Đặt cây giống vào giữa hố, lấp đất dần, nén nhẹ.

  • Cắm cọc cố định để tránh gió lay.

  • Phủ rơm, cỏ khô giữ ẩm quanh gốc.

4. Chăm sóc sau trồng

• Tưới nước: Trong 1–2 năm đầu cần tưới thường xuyên, nhất là mùa khô.

• Bón phân:

  • Năm đầu: Mỗi gốc 50 g NPK (16-16-8) chia 2 lần.

  • Năm 2–3: Tăng lên 0,5–1 kg NPK/gốc/năm kết hợp phân chuồng.

  • Sau năm thứ 4: Điều chỉnh theo năng suất thực tế.

• Tạo tán, cắt tỉa: Bấm ngọn khi cây cao 1,2–1,5 m để cây phân cành. Loại bỏ cành sâu bệnh, cành mọc cụt.

• Phòng trừ sâu bệnh: Mắc ca ít sâu bệnh, nhưng cần chú ý nấm hại rễ và bọ xít muỗi. Dùng nấm đối kháng Trichoderma kết hợp vệ sinh vườn để phòng bệnh.

5. Kết hợp chăm sóc cây trồng xen

• Với cà phê: Điều chỉnh lượng phân và nước tưới khi tán mắc ca lớn dần, tránh che bóng quá nhiều.

• Với hồ tiêu: Trồng mắc ca ở vị trí hợp lý, không che bóng trực tiếp lên trụ tiêu, kết hợp trồng cây chắn gió.

• Định kỳ cắt tỉa cành mắc ca, giữ khoảng cách ánh sáng cho cây trồng chính.

6. Thu hoạch và hiệu quả kinh tế

• Cây mắc ca bắt đầu cho quả sau 4–5 năm, năng suất ổn định từ năm thứ 8–10.

• Sản lượng bình quân đạt 3–4 tấn hạt/ha/năm, giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với trồng thuần cà phê, hồ tiêu.

• Kết hợp thu nhập từ cà phê/hồ tiêu và mắc ca giúp nông hộ có dòng tiền ổn định, giảm rủi ro biến động giá cả.

7. Kết luận

Mô hình xen canh mắc ca với cà phê, hồ tiêu không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn góp phần phát triển nông nghiệp bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, bà con cần lựa chọn giống phù hợp, mật độ hợp lý và quản lý dinh dưỡng cân đối để đảm bảo cả hai loại cây đều phát triển tốt.

👉 Đây là hướng đi triển vọng cho nông dân Tây Nguyên và các vùng trung du miền núi phía Bắc.

Xem thêm các bài viết kỹ thuật khác: TẠI ĐÂY

Xem thêm các sản phẩm của Asahi Nhật Bản: TẠI ĐÂY

Hotline: 0944 53 2255

Email: asahijapan2024@gmail.com