Kỹ thuật chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hại trên cây điều
Cây điều (Anacardium occidentale) là cây công nghiệp quan trọng ở nhiều tỉnh Đông Nam Bộ và Tây Nguyên. Tuy có khả năng chịu hạn tốt, nhưng năng suất điều ở nước ta thường không cao do ảnh hưởng của điều kiện thời tiết và sâu bệnh hại. Việc áp dụng đúng kỹ thuật chăm sóc kết hợp phòng trừ sâu bệnh tổng hợp (IPM) sẽ giúp vườn điều phát triển bền vững, cho năng suất và chất lượng hạt cao.
1. Chăm sóc cơ bản cho vườn điều
-
Làm cỏ và vệ sinh vườn: Thường xuyên phát quang cỏ dại, loại bỏ cành khô, cành sâu bệnh để hạn chế nguồn lây lan.
-
Tỉa cành, tạo tán: Thực hiện sau mỗi vụ thu hoạch, giúp cây thông thoáng, giảm nơi trú ẩn của sâu bệnh.
-
Bón phân hợp lý:
-
Giai đoạn kiến thiết cơ bản: bón NPK cân đối (N:P:K = 2:1:1), kết hợp phân chuồng hoai.
-
Giai đoạn kinh doanh: bón 2–3 lần/năm, bổ sung phân lân, kali và trung vi lượng (Ca, Mg, Bo, Zn) để tăng khả năng đậu trái và nâng cao chất lượng hạt.
-
-
Quản lý nước: Điều thích hợp khí hậu khô ráo, nhưng nếu khô hạn kéo dài cần tưới bổ sung, đặc biệt giai đoạn phân hóa mầm hoa và nuôi trái.
Kỹ thuật chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh hại trên cây điều – ASAHI NHẬT BẢN
2. Các loại sâu hại chính trên cây điều
-
Bọ xít muỗi (Helopeltis spp.): Hút nhựa non trên chồi, lá và quả, làm khô đọt, rụng trái non.
-
Biện pháp: Tỉa cành tạo tán thông thoáng, thu gom quả rụng. Có thể dùng thuốc sinh học (như neem, abamectin) hoặc hóa học chọn lọc khi mật độ cao.
-
-
Sâu đục quả điều: Gây thối, rụng quả sớm, giảm năng suất rõ rệt.
-
Biện pháp: Thu gom quả bị hại, vệ sinh vườn. Phun chế phẩm BT hoặc nấm xanh, nấm trắng để phòng trừ.
-
-
Sâu cuốn lá: Làm giảm khả năng quang hợp, ảnh hưởng đến quá trình ra hoa.
-
Biện pháp: Dùng bẫy bả chua ngọt, hạn chế sử dụng thuốc hóa học tràn lan để bảo vệ thiên địch.
-
Hình: Bọ xít muỗi và triệu chứng hại trên quả điều
3. Bệnh hại phổ biến trên cây điều
-
Bệnh thán thư (Colletotrichum gloeosporioides): Hại trên lá, hoa, quả; gây cháy hoa, khô cành, rụng quả non.
-
Biện pháp: Phun phòng bằng thuốc gốc đồng, mancozeb, hoặc chế phẩm sinh học Trichoderma. Giữ vườn thoáng, tránh ẩm độ cao.
-
-
Bệnh khô cành, khô quả: Do nấm Phytophthora sp. gây ra, đặc biệt trong mùa mưa.
-
Biện pháp: Cắt bỏ cành bệnh, quét thuốc gốc đồng vào vết cắt, kết hợp phun phòng trong mùa mưa.
-
-
Bệnh cháy lá: Do nấm Oidium anacardii, gây giảm diện tích lá, ảnh hưởng quang hợp.
-
Biện pháp: Tăng cường bón phân hữu cơ, vôi, sử dụng chế phẩm sinh học, phun thuốc lưu huỳnh dạng bột hoặc dung dịch khi bệnh nặng.
-
Hình: Bệnh thán thư trên hoa và quả điều
4. Biện pháp quản lý tổng hợp (IPM)
-
Canh tác: Tỉa cành, vệ sinh vườn, bón phân hữu cơ vi sinh.
-
Sinh học: Dùng nấm xanh, nấm trắng, neem, Trichoderma.
-
Hóa học: Chỉ dùng khi cần thiết, luân phiên hoạt chất để tránh kháng thuốc.
-
Theo dõi thường xuyên: Kiểm tra vườn điều ít nhất 1 lần/tuần, đặc biệt giai đoạn ra hoa – nuôi quả.
5. Kết luận
Cây điều muốn đạt năng suất cao cần chăm sóc đồng bộ, phòng trừ sâu bệnh theo hướng sinh thái và bền vững. Nông dân cần ưu tiên vệ sinh vườn, quản lý dinh dưỡng và áp dụng IPM thay vì lạm dụng thuốc hóa học. Nhờ đó, vườn điều không chỉ tăng năng suất mà còn góp phần bảo vệ môi trường, giữ bền tuổi thọ cây.
Xem thêm các bài viết kỹ thuật khác: TẠI ĐÂY
Xem thêm các sản phẩm của Asahi Nhật Bản: TẠI ĐÂY

