KỸ THUẬT CANH TÁC CÂY VẢI THIỀU – CHO NĂNG SUẤT CAO, TRÁI ĐẸP, ĐỒNG ĐỀU

KỸ THUẬT CANH TÁC CÂY VẢI THIỀU – CHO NĂNG SUẤT CAO, TRÁI ĐẸP, ĐỒNG ĐỀU

Cây vải thiều (Litchi chinensis) là cây ăn quả đặc sản của vùng trung du và miền núi Bắc Bộ, đặc biệt ở Bắc Giang, Hải Dương, Lạng Sơn. Để đạt được năng suất ổn định, chất lượng quả cao và đảm bảo khả năng xuất khẩu, bà con cần nắm vững quy trình kỹ thuật từ khâu trồng, chăm sóc đến xử lý ra hoa – nuôi trái.

HÌNH: KỸ THUẬT CANH TÁC CÂY VẢI THIỀU – CHO NĂNG SUẤT CAO, TRÁI ĐẸP, ĐỒNG ĐỀU

---

1. Điều kiện sinh thái và đất trồng

Vải thiều thích hợp khí hậu nhiệt đới gió mùa, có mùa đông lạnh và khô, mùa hè nóng ẩm. Nhiệt độ thích hợp 20–30°C, cây cần có thời kỳ khô hạn khoảng 1,5–2 tháng để phân hóa mầm hoa.
Đất trồng nên là đất feralit nhẹ, tơi xốp, thoát nước tốt, pH từ 5,5–6,5. Tuyệt đối tránh trồng ở vùng trũng dễ úng nước vì rễ vải rất nhạy cảm với ngập.

---

2. Giống và kỹ thuật trồng

Hiện nay, vải thiều Thanh Hà (Hải Dương) và vải thiều Lục Ngạn (Bắc Giang) là hai giống có năng suất và chất lượng cao nhất, được đánh giá là “chuẩn xuất khẩu”. Cây giống nên được ghép hoặc chiết cành từ cây mẹ ưu tú, cao 60–80 cm, có 5–7 cành cấp 1.

• Khoảng cách trồng: 6 x 8 m hoặc 7 x 7 m (tương đương 200–250 cây/ha).

• Hố trồng: 60 x 60 x 60 cm, trộn 20–30 kg phân chuồng hoai + 0,5 kg vôi + 0,5 kg super lân trước khi trồng 15–20 ngày.

• Thời vụ trồng: Cuối mùa mưa (tháng 9–10) hoặc đầu xuân (tháng 2–3).

---

3. Tạo tán và cắt tỉa

Sau khi trồng, cắt ngọn cây còn 50–60 cm để kích thích chồi bên. Khi cây cao 1 m, tiến hành tạo 3–4 cành cấp 1 phân bố đều quanh thân.
Hàng năm sau thu hoạch cần tỉa bỏ cành khô, sâu bệnh, cành vượt và hạ tán hợp lý để ánh sáng lọt đều, giúp cây thông thoáng, hạn chế sâu bệnh và kích thích ra hoa đồng loạt.

---

4. Chăm sóc và bón phân

Vải thiều là cây có nhu cầu dinh dưỡng cao, nhất là giai đoạn phân hóa mầm hoa và nuôi quả.
Lượng bón tham khảo cho 1 cây trưởng thành/năm:

• Phân chuồng hoai: 30–40 kg

• Đạm (N): 0,8–1,2 kg

• Lân (P₂O₅): 0,6–0,8 kg

• Kali (K₂O): 0,8–1,0 kg

Bón 4 lần chính:

1. Sau thu hoạch (phục hồi cây).

2. Trước phân hóa mầm hoa (tháng 10–11).

3. Sau đậu quả (tháng 3–4).

4. Giai đoạn nuôi quả lớn (tháng 5–6).

Ngoài ra, nên phun bổ sung phân bón lá vi lượng chứa Bo, Zn, Mn, Mg và Amino Acid để tăng tỷ lệ đậu trái, hạn chế rụng quả sinh lý.

---

5. Kỹ thuật xử lý ra hoa – đậu quả

Vải thiều chỉ ra hoa tốt khi cây có thời kỳ khô lạnh rõ rệt. Để chủ động, nhà vườn nên:

• Ngừng tưới và xiết nước 4–6 tuần, giúp lá chuyển già, kích thích phân hóa mầm hoa.

• Khi thấy mắt hoa nhú, tưới nước lại nhẹ, kết hợp phun KNO₃ 1,5–2% hoặc phân MKP (0-52-34) để thúc hoa.

• Trong giai đoạn hoa nở rộ, hạn chế phun thuốc trừ sâu hóa học để bảo vệ ong thụ phấn.

---

6. Quản lý sâu bệnh và chăm sóc sau thu hoạch

Các bệnh thường gặp: sâu đục cuống quả, bệnh sương mai, thán thư, rệp sáp, nấm hại rễ.
Biện pháp:

• Sử dụng chế phẩm sinh học Trichoderma để xử lý đất và rễ.

• Phun Copper Oxychloride, Mancozeb hoặc Propineb phòng bệnh thán thư, sương mai định kỳ.

• Sau thu hoạch, tỉa cành, bón phân phục hồi và phun vi sinh để giúp cây tái tạo mầm lộc cho vụ sau.

---

7. Thu hoạch và bảo quản

Vải thiều chín sau 90–100 ngày kể từ khi ra hoa. Khi vỏ quả đỏ tươi, gai nổi rõ, cùi dày là thời điểm thu hoạch tốt nhất.
Sau thu hoạch, cần bảo quản lạnh 4–6°C hoặc xử lý SO₂ nhẹ để kéo dài thời gian tươi và phục vụ xuất khẩu.

---

Kết luận

Cây vải thiều cho hiệu quả kinh tế cao nếu được đầu tư chăm sóc đúng kỹ thuật, đặc biệt là khâu xử lý ra hoa, dinh dưỡng vi lượng và phòng bệnh sinh học. Việc áp dụng quy trình canh tác bền vững, kết hợp công nghệ tưới nhỏ giọt và chế phẩm sinh học sẽ giúp vải thiều Việt Nam giữ vững thương hiệu trên thị trường quốc tế.

Xem thêm các bài viết kỹ thuật cây trồng: TẠI ĐÂY

Xem thêm các sản phẩm của Asahi Nhật Bản: TẠI ĐÂY