KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY SẮN – NĂNG SUẤT CAO, CHẤT LƯỢNG CỦ CỨNG – ĐỒNG ĐỀU

Cây sắn (khoai mì) là cây trồng chủ lực ở nhiều vùng đất đỏ bazan và đất xám bạc màu. Ưu điểm lớn nhất của sắn là chịu hạn tốt, chịu đất nghèo dinh dưỡng và cho hiệu quả kinh tế ổn định. Tuy nhiên, để đạt năng suất cao 28–35 tấn/ha, người trồng cần áp dụng đúng kỹ thuật từ khâu chọn giống đến chăm sóc.

HÌNH: KỸ THUẬT TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY SẮN – NĂNG SUẤT CAO, CHẤT LƯỢNG CỦ CỨNG – ĐỒNG ĐỀU

---

1. Chọn giống – yếu tố quyết định năng suất

Hiện nay, các giống sắn phổ biến và năng suất cao gồm:

• KM94: thích hợp nhiều loại đất, củ to – tinh bột cao.

• KM140: năng suất vượt trội, chống chịu bệnh khảm lá tốt.

• HL-S11: củ dài – vỏ nhẵn – thu hoạch đồng đều.

• KM419: được trồng nhiều ở Tây Nguyên, năng suất ổn định.

Yêu cầu về hom giống:

• Chọn hom từ cây 8–12 tháng tuổi.

• Hom dài 20–25 cm, có 5–7 mắt ngủ.

• Không lấy hom từ ruộng bị khảm lá, đốm nâu hoặc thối thân.

Trước khi trồng, nhúng hom vào Trichoderma + thuốc trị nấm gốc đồng để ngừa mục hom và tăng tỉ lệ nảy mầm.

---

2. Kỹ thuật làm đất – mật độ trồng

Cây sắn không đòi hỏi đất tốt nhưng cần đất tơi – thoát nước tốt, tránh ngập úng.

Làm đất

• Cày sâu 25–30 cm.

• Rạch hàng cao ở vùng đất trũng để tránh thối gốc.

• Bón lót phân chuồng + vôi bột để hạ phèn – khử mầm bệnh.

Mật độ – khoảng cách

Tùy giống và năng suất mong muốn:

• Hàng cách hàng 1 m, cây cách cây 0,8–1 m
  → Mật độ 10.000–12.500 cây/ha.

Trồng đứng hoặc trồng nghiêng 45°, nhưng trồng nghiêng giúp phát triển rễ – cho củ nhiều và dài hơn.

---

3. Bón phân – chìa khóa để tăng năng suất thực tế

Dù sắn là cây chịu đất nghèo nhưng bón phân hợp lý sẽ tăng 30–50% năng suất.

Bón lót

• 10–12 tấn phân chuồng hoai/ha.

• 300–400 kg NPK 5-10-5 hoặc 15-15-15.

• 300–500 kg vôi/ha (đất chua hoặc đất cát).

Bón thúc chia 2 lần

Lần 1: 30–40 ngày sau trồng

• NPK 20-10-10 hoặc 20-15-5
  → Giúp cây ra chồi mạnh – tạo bộ thân lá khỏe.

Lần 2: 80–100 ngày sau trồng

• Kali cao như KCl hoặc NPK 12-5-20
  → Tăng số lượng củ, tăng tỷ lệ tinh bột.

Lưu ý quan trọng

• Bón phân lân + Bo giúp tăng phân hóa rễ củ.

• Trung – vi lượng (Mg, Zn, Mn) giúp lá xanh dày, kéo dài thời gian quang hợp.

• Không bón đạm quá nhiều → cây tốt lá nhưng ít củ.

---

4. Kỹ thuật chăm sóc – quản lý tán và cỏ dại

Làm cỏ – vun gốc

• Làm 2 lần chính: 20–30 ngày và 60–70 ngày sau trồng.

• Vun gốc cao giúp củ phát triển dài và thẳng.

Tỉa chồi

• Giữ lại 1–2 thân chính khỏe nhất.

• Tỉa bỏ chồi phụ để dinh dưỡng tập trung vào củ.

---

5. Quản lý nước

Cây sắn chịu hạn tốt nhưng để năng suất cao, trong 3 giai đoạn cần đủ nước:

1. Thời kỳ ra chồi – phát triển thân lá (30–60 ngày).

2. Thời kỳ hình thành củ (60–120 ngày).

3. Thời kỳ củ căng to (120–180 ngày).

Nếu trồng quy mô lớn, có thể dùng tưới nhỏ giọt hoặc phun mưa để ổn định ẩm độ, đặc biệt ở đất cát và gió nhiều.

---

6. Phòng trừ sâu bệnh

Bệnh khảm lá – nguy hiểm nhất hiện nay

Triệu chứng: lá xoăn – vàng nhạt – cây còi.
Biện pháp:

• Tuyệt đối không dùng hom giống nhiễm bệnh.

• Kiểm soát rầy phấn – tác nhân truyền bệnh.

• Luân canh với đậu nành, bắp.

Sâu đục thân – sùng đất

• Làm đất sạch – bón vôi.

• Dùng Trichoderma + nấm xanh / nấm trắng để xử lý đất.

Thối củ – nấm Phytophthora

• Không trồng nơi đọng nước.

• Sử dụng men vi sinh và Trichoderma định kỳ.

---

7. Thu hoạch – bảo quản

• Thu hoạch sau 7–10 tháng tùy giống.

• Khi lá chuyển vàng rụng 1/3 là thời điểm củ đạt tinh bột cao nhất.

• Dùng cuốc hoặc máy để bới gốc tránh gãy củ.

• Không để củ quá 48 giờ trên ruộng → giảm chất lượng.

---

KẾT LUẬN

Cây sắn là cây dễ trồng nhưng để đạt năng suất trên 28–35 tấn/ha, người trồng cần chú trọng: giống tốt – bón phân hợp lý – quản lý nước – phòng bệnh khảm lá, và đặc biệt áp dụng đúng kỹ thuật tỉa chồi – vun gốc để tăng số củ. Với quy trình chuẩn, cây sắn mang lại giá trị kinh tế ổn định và phù hợp sản xuất quy mô từ nông hộ đến trang trại.

Xem thêm các bài viết kỹ thuật cây trồng: TẠI ĐÂY

Xem thêm các sản phẩm của Asahi Nhật Bản: TẠI ĐÂY